Μέσα Νοέμβρη και ξεκινήσαμε για ένα διήμερο στον Παρνασσό. Δεν σκοπεύαμε να πάμε για σκι, οπότε προτιμήσαμε να εξερευνήσουμε τα τριγύρω χωριά, με αφετηρία το Πολύδροσο
. Ο ξεώνας Δρυάς (
http://www.xenonasdryas.gr/) μας φιλοξένησε και σίγουρα ήταν αντάξιος των προσδοκιών μας! Παρακάτω παρατίθενται πληροφορίες για τα χωριά που επισκεφτήκαμε και εγώ θα σας πρότεινα να μη χάσετε μια βόλτα στους καταρράκτες της Αγόριανης και φαγητό στην πλατεία της, μια επίσκεψη στο Χάνι της Γραβιάς και ένα καφεδάκι στην Αράχωβα την κοσμοπολίτικη!
ΠΟΛΥΔΡΟΣΟ
Στην κοιλάδα του Βοιωτικού Κηφισού και στους πρόποδες του Παρνασσού βρίσκεται το κεφαλοχώρι Σουβάλα, ή Πολύδροσος όπως λέγεται από το 1927.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα και τα διασωθέντα μνημεία πιστοποιούν ότι το σημερινό χωριό είναι στον ευρύτερο γεωγραφικά χώρο που ήκμασε η πλούσια Λίλαια, η οποία αναφέρεται ήδη στον Όμηρο, και η επίσης φωκική πόλη Έρωχος που μνημονεύεται από τον Ηρόδοτο.
Η ύπαρξη της αξιόλογης βυζαντινής εκκλησίας της Παναγίας της Μαυρομαντήλας μαρτυρεί ότι στα μεσαιωνικά χρόνια υπήρχε οικισμός.
Το χωριό Σουβάλα αποτελεί την οικιστική συνέχεια της Απάνω Σουβάλας, οι κάτοικοι της οποίας μετά το σεισμό του 1870 αναγκάστηκαν να κατέβουν προς τον κάμπο.
Σήμερα η Απάνω Σουβάλα αποτελεί όχι μόνον θέρετρο όπως ήταν πριν από μερικές δεκαετίες, αλλά ένα σφύζοντα οικισμό με όμορφα και σύγχρονα σπίτια ντόπιων αλλά και πολλών ξένων που αγάπησαν το χωριό και επένδυσαν σ’ αυτό.
Σε απόσταση 2χλμ. Περίπου από το χωριό συναντούμε τις πηγές του Βοιωτικού Κηφισού που παίρνουν το όνομα τους από την εκκλησία της Ελεούσας που βρίσκεται κοντά στην πηγή.
Εδώ οι κάτοικοι της αρχαίας Λίλαιας, λάτρευαν τον ποταμό θεό Κηφισό. Στην περιοχή των πηγών εντοπίζονται ίχνη από τα ιερά της Λιλαίας και διασώζονται τμήματα από τον περίβολο της.
Πάνω από την πηγή διακρίνονται τα ερείπια της βυζαντινής εκκλησίας, χτισμένης πάνω σε αρχαίο αναλημματικό τοίχο, που ονομάζεται Άγιος Χριστόφορος.
Ανατολικά των πηγών υψώνονται επιβλητικά τα ερείπια της εκκλησίας της Παληοπαναγιάς ή Μαυρομαντήλας. Το μνημείο έχει χρονολογηθεί στο δεύτερο μισό του 6ου ή στις αρχές του 7ου αι.
Προχωρώντας ακόμα πιο ανατολικά των πηγών, και στη θέση "Αη Βασίλης" ο επισκέπτης συναντά ίχνη της ακρόπολης της αρχαίας πόλης Ερώχου. Λίγο πιο πάνω στη θέση Μαντάμια ξεπροβάλλει ο Πυργός, λείψανο μεσαιωνικό.
ΓΡΑΒΙΑ
Η Γραβιά είναι χωριό του νομού Φωκίδας και έδρα του ομώνυμου δήμου . Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 400 μέτρων στα βορειοανατολικά του νομού Φωκιδας, στους πρόποδες του Παρνασσού. Ο πληθυσμός της σύμφωνα με την απογραφή του 2001 είναι 897 κάτοικοι.
Στην αρχαιότητα η περιοχή της Γραβιάς βρισκόταν μέσα στα όρια της αρχαίας Δωρίδας. Κοντά στην Γραβιά βρισκόταν η αρχαία πόλη Κυτίνιο , μία από τις πόλεις της Δωρικής Τετράπολης.
Το πιο γνωστό αξιοθέατο της περιοχής είναι το Χάνι της Γραβιάς , όπου στις 8 Μαΐου 1821, έγινε η γνωστή μάχη. Προς τιμή της νίκης του Οδυσσέα Ανδρούτσου στη μάχη στο Χάνι, κάθε χρόνο διοργανώνονται εκδηλώσεις αυτή την ημέρα.
ΒΑΡΓΙΑΝΗ
Σε απόσταση 8 χιλιομέτρων από την Γραβιά προβάλει μέσα στο δάσος από έλατα, σε μία κόγχη του Παρνασσού ένας υπέροχος οικισμός: η Βάργιανη. Είναι ψηλά στον Παρνασσό και σε 900 m. υψόμετρο.
Γνωστό χωριό και από την μάχη του 1821 που έληξε με Νίκη των Ελλήνων (24/09/1824). Η Βάργιανη ανέδειξε γενναίους άνδρες όπως τους δύο αγωνιστές του 21: τον Καπετάν Λιάπη και τον Νίκο Μπαλαούρα, ενώ 20 Βαργιανίτες συμμετείχαν στην άλωση του κάστρου των Σαλώνων.
Η Βάργιανη γιορτάζει στις 26 Ιουλίου, της Αγίας Παρασκευής, στον ομώνυμο καθεδρικό ναό, Αυτή τη γιορτινή μέρα αξίζει να είστε στη Βάργιανη και θα χαρουμε να την μοιραστούμε μαζί σας στον παραδοσικό πέτρινο ξενώνα μας
Έχει χαρακτηριστεί «ΑΞΙΟΛΟΓΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ».Παραδοσιακά σπίτια χτισμένα με πέτρες και ξύλο μόνο. Αποτελεί ένα κόσμημα ολόκληρου του νομού.
Ωστόσο για τους «ΚΑΛΟΦΑΓΑΔΕΣ» υπάρχουν ταβέρνες που ικανοποιούν και τον πιο απαιτητικό πελάτη
ΑΓΟΡΙΑΝΗ (ΕΠΤΑΛΟΦΟΣ)
Πρόκειται για το χωριό που κάθεται στην αγκαλιά του Παρνασσού και αγναντεύει το Καλλίδρομο και το Ζητούνι. Απέχει 198 χλμ. από την Αθήνα, 22 χλμ. από την Αράχωβα, και 18 χλμ. από το χιονοδρομικό κέντρο Παρνασσού. Πνιγμένο από έλατα και φυλλοβόλα δένδρα, που ποτίζεται από χίλιες δύο πηγές με δροσερά και γάργαρα νερά.
Το χωριό που στο χοροστάσι του χόρεψαν οι Μούσες και οι Νεραϊδες για χάρη του Θεού Απόλλωνα και της κλεφτουριάς του γένους.
Το χωριό των Κομνηνών, Κομναίων, Τρακαίων και Καλπουζαίων. Το χωριό με τους επτά λόφους και που στον ίσκιο κάποιας πουρνάρας, ενός πλατάνου ή μιας φτελιάς έκατσαν στοχάστηκαν και έγραψαν αριστουργήματα πολύ μεγάλοι άνδρες του πνεύματος και της επιστήμης.
Το χωριό που συζεί αρμονικά το κοτσίφι, η πέρδικα και ο αετός με τον άνθρωπο, που γέννησε και ανέθρεψε ένα Νικηφόρο, Τηλέμαχο και Νικήτα στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης.
Το χωριό εκείνο που πηγαίνεις στις βρύσες του χορτάτος και γυρίζεις νηστικός. Κι αν όλα αυτά δεν φτάνουν έλα στο χωριό και θα αισθανθείς προνομιούχος, αν μπορούσες να ζήσεις για λίγο στον Επίγειο Παράδεισο.
Τα λόγια αυτά έστω πομπώδη, είναι όμως φτωχά και ανήμπορα να δώσουν την πραγματική εικόνα και αδικούν το μεγαλείο μιας Αγόριανης με ιστορία και πλούτο πλούτο φυσικής ομορφιάς.
Ο επισκέπτης θα μας δικαιώσει αφού έρθει και μας επισκευτεί. Ονομασία του χωριού: Παλαιότερη αλλά δοξασμένη με το όνομα Αγόριανη, σήμερα Επτάλοφος. Βρίσκεται θρονιασμένο στο δυτικό όγκο του Παρνασσού σε υψόμετρο 850 μ. βορειοδυτικά του Χιονοδρομικού Κέντρου Παρνασσού και βόρεια της Αράχωβας.
Κλίμα:
Χειμώνας βαρύς, με πολλές χιονοπτώσεις. Θερμοκρασία μέχρι –15c. Το καλοκαίρι δροσερό ειδικό Για θερινές διακοπές (ο καύσωνας του είναι άγνωστος).
Ντόπια Προϊόντα:
Φασόλια (Ασημένιο μετάλλιο στην Δ.Ε.Θ.), κηπευτικά (οι γνωστές ντομάτες σαν καρπούζι), φανταστικό μέλι, τσάι, καρύδια, φρούτα όπως κεράσια και μήλα φιρίκια και τα γνωστά τυροκομικά προϊόντα.
Αξιοθέατα:
Τα παρακάτω προσφέρονται για ευχάριστες απασχολήσεις. Στο Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού για σκι το χειμώνα και συλλογή τσαγιού το καλοκαίρι. Το καλύτερο βρίσκεται στην Κοκκινόραχη. Αξιοθέατα: Τα παρακάτω προσφέρονται για ευχάριστες απασχολήσεις. Στο Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού για σκι το χειμώνα και συλλογή τσαγιού το καλοκαίρι. Το καλύτερο βρίσκεται στην Κοκκινόραχη.
Στην Αγία Τριάδα για πεζοπορία ή ποδηλασία αλλά και για φαγοπότι του Αγίου Πνεύματος. Στην Αγία Παρασκευή για στοχασμό, διάβασμα ή γράψιμο. Στη Βρωμόβρυση και στο Πυργάκι για απολαυστική θέα.
Μοναδική πρόσβαση προς τον Εθνικό δρυμό για ξεναγήσεις, παρατηρήσεις, μελέτες. Τα είδη λουλουδιών που βρίσκονται στον Παρνασσό είναι όσα στην υπόλοιπη μισή Ευρώπη).
Στο σπήλαιο Κορύκειον 'Aντρο αλλά και στον Εφτάστομο για εξερευνήσεις. Στην πηγή Βασιλική για το χωνευτικό νερό της. Στον καταρράχτη της Μάτεσης ύψους 50 έως 60 μέτρα μοναδικού φυσικού κάλλους.
Διασχίζοντας το διεθνές Ορειβατικό – Πεζοπορικό μονοπάτι Ε4 μέσα από το ομορφότερο δάσος στον Παρνασσό, φτάνετε σε περίπου τρείς ώρες στους Δελφούς. Και αν αντέχετε για βραδινή έξοδο η Αράχωβα είναι δίπλα.
Προσωπικότητες που αγάπησαν και Τίμησαν τον τόπο με την παρουσία τους:
1) Ο Ζ. Παπαντωνίου έμεινε στο σπίτι του Ανδρίτσου Λάζου. 2) Ο Αγγ. Σικελιανός έμεινε στο σπίτι του Σακαφλέρη. 3) Η Ειρ. Σπανδωνίδη έμενε στο σπίτι του Σπλήνη. Έγραψε τα τραγούδια της Αγόριανης. 4) Ο Καζαντζάκης έμεινε-φιλοξενήθηκε στο σπίτι του γερο-Σακαφλέκη. Το χωριό χρησίμευε ως καταφύγιο και λημέρι των Αγωνιστών του 1821, Ανδρούτσου, Μακρυγιάννη και άλλων. Σύνταξη κειμένου Βασίλης Τσαρούχας.
ΔΕΛΦΟΙ
Η πόλη των Δελφών απλώνεται στους υπώρειες του Παρνασσού, ανάμεσα σε δύο θεόρατους βράχους, την Υάμπεια και τη Ναύπλια όπως τις έλεγαν τα αρχαία χρόνια.
Γύρω από το χωριό αυτό οργίασε η φαντασία των αρχαίων Ελλήνων αναβλύζοντας δροσερή, σαν το κρυστάλλινο νερό που ξεπηδούσε από τις Φαιδριάνες πέτρες, πλάθοντας τις πιο απίθανες ιστορίες, για το ποιοι ήταν οι πρώτοι που ένιωσαν τη μέθη να σχίζει το παραπέτασμα του μέλλοντος και να φανερώνει στους ανθρώπους το θέλημα των θεών.
Τα πρώτα ίχνη κατοίκησης (14ος - 11ος αι. π.χ.). Από τον 6ο έως τον 4ο αι. π.χ. βιώνει τη μεγαλύτερη ακμή και ιερός χώρος των Δελφών κοσμείται με οικοδομήματα και αναθήματα.
Στο Θέατρο τελούνται δραματικοί και λυρικοί αγώνες ενώ στο στάδιο εκτός από τους αθλητικούς αγώνες γίνονταν και μουσικές εκδηλώσεις. Κέντρο του ιερού του Απόλλωνος ήταν ο ναός. Γύρω του μαζεύονταν άλλα κτήρια, θησαυροί, μνημεία και στοές.
Αυτός όμως λαμπρά στολισμένος με αγάλματα, και με πολύτιμα αφιερώματα φάνταζε σαν ο ποιο λαμπρός ναός του πιο φωτεινού θεού από τους Ολύμπιους.
Μα και σήμερα τα ευρήματα από τα έργα τέχνης και τα κτήριά του, που λάτρεις του μεγαλείου της αρχαιότητας τα έφεραν και πάλι στο φως με τη σκαπάνη τους, δίνουν, σαν την παλιά άσβηστη φλόγα του άδυτου, στους προσκυνητές που φτάνουν εδώ, ένα αίσθημα από κατάπληξη.
Αυτά τα απαράμιλλα έργα τέχνης για αιώνες καλύφτηκαν και προστατεύτηκαν από τη μητέρα γη, που πρώτη από όλους τους θεούς κατά τους πανάρχαιους μυθικούς χρόνους λατρεύτηκε σ’ αυτό το χώρο.
Το 1892 πάνω από τον ιερό αυτό χώρο βρίσκεται χτισμένο το χωριό Καστρί, θεματοφύλακας των έργων αυτών που για χάρη των ανασκαφών από τη Γαλλική Αρχαιολογική σχολή μεταφέρεται στη σημερινή του θέση και ξαναπαίρνει το όνομα Δελφοί.
Μέσα σε λίγα χρόνια γίνεται και πάλι τόπος προσκύνησης από ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Επίσκεψη στους Δελφούς δε σημαίνει μόνο επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο και στο μουσείο.
Ο επισκέπτης μπορεί να περάσει το υπόλοιπο της διαμονής του κάνοντας πολλά πράγματα, όπως μια βόλτα στην αγορά της πόλης των Δελφών με τα πλούσια τουριστικά καταστήματα, τα ξενοδοχεία όλων των κατηγοριών αλλά και τα εστιατόρια, ταβέρνες και τη νυκτερινή ζωή.
Επίσης μπορεί να βρει τράπεζες, τουριστικά γραφεία κλπ., για την εξυπηρέτησή του. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού μπορεί να παρακολουθήσει παραστάσεις και δρώμενα στο αρχαίο στάδιο, ή στο σπίτι του Ά. Σικελιανού που λειτουργεί ως μουσείο.
Ακολουθώντας το αρχαίο μονοπάτι που σήμερα είναι γνωστό διεθνώς σαν Ε4 μπορεί κανείς να απολαύσει έναν περίπατο και συγχρόνως να φτάσει στην πιο ψηλή κορφή. Μια ενδιάμεση στάση πάνω από τις Φαιδριάνες θα τον αφήσει έκθαμβο στη μοναδική θέα που απλώνεται μπροστά του.
Στα πόδια του ο αρχαιολογικός χώρος, λίγο πιο πέρα ο ελαιώνας του Χρισσού και τις Άμφισσας και στο βάθος η Ιτέα και το Γαλαξίδι. Το βλέμμα φτάνει μέχρι τις ακτές τις Πελοποννήσου και αντικρίζει έναν συνδυασμό, βουνού και θάλασσας.
Συνεχίζοντας θα βρεθεί στη θέση Κρόκι και λίγο πιο πέρα στη θέση Παλιοπαναγιά όπου βρίσκεται και το Κωρύκιο Άνδρο σε υψόμετρο 1360μ. όπου η ανθρώπινη παρουσία έχει διαπιστωθεί ήδη από την παλαιολιθική εποχή.
Στο χώρο αυτό υπήρχε μαντείο τους προϊστορικούς χρόνους, όπου λατρεύτηκαν σ’ αυτό κυρίως ο θεός Πάνας και οι νύμφες. Χρησίμευσε όμως και σαν χώρος κατοικίας της οικογένειας του Οδ. Ανδρούτσου το 1821-1823.
Οι Δελφοί είναι το γεωγραφικό κέντρο της γης, ο ομφαλός, όπου συναντήθηκαν ο Δίας από τα ακρότατα σημεία του σύμπαντος.
ΑΡΑΧΩΒΑ
Η Αράχωβα ή και Ράχοβα όπως ήτανε γνωστή στα χρόνια της επανάστασης είναι χτισμένη στις ράχες του Παρνασσού, όπως μαρτυρά άλλωστε και το όνομα της. Είναι χτισμένη πάνω στους πέντε λόφους: Κούμουλα, Σφαλάκη, Κουτρούλη, Αϊ Γιώργη και Αφανό, και είναι το πιο ψηλό κατοικημένο μέρος του Παρνασσού, σε χίλια μέτρα υψόμετρο.
Στα 1847 ο δήμαρχος της Αράχωβας Κ. Παπαϊωάννου θέλησε να αντικαταστήσει το όνομα του Δήμου με το όνομα της αρχαίας πόλης Ανεμώρεια, δημοσιεύοντας το στην εφημερίδα "Νέα Ελλάς", με ένα έγγραφο που έστειλε στον Έπαρχο Λιβαδειάς.
Τα υφαντά και τα Κιλίμια της Αράχωβας ήταν και είναι φημισμένα για την ποιότητα και καλαισθησία τους και στα παλαιότερα χρόνια το εμπόριο τους στήριζε την οικονομία της Αράχωβας. Σήμερα η Αράχωβα εκτός από τα υφαντά της ,φημίζεται για το καλό
μπρούσκο κρασί, τα τυροκομικά προϊόντα με εξέχουσα τη φορμαέλα , τα παραδοσιακά προϊόντα, τα ξυλόγλυπτα διακοσμητικά και κεραμικά της.
Σκαρφαλωμένη στο βουνό η Αράχωβα απλώνεται σε δύο αρχαίες πόλεις την Ανεμώρεια ( πόλη των ανέμων) και την Κυπάρισσο. Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική και το μεγάλο υψόμετρο χρίζουν την Αράχωβα ως ένα από τα γραφικότερα ορεινά χωριά του Παρνασσού. Ακολουθώντας τα πλακόστρωτα καλντερίμια της θα βγείτε σε ξέφωτα με υπέροχη φυσική θέα, πετρόκτιστα σπίτια με ανθοστόλιστες αυλές και πολύχρωμους κήπους.
Με το Χιονοδρομικό κέντρο, σε κοντινή απόσταση και την εύκολη πρόσβαση στα φυσικά αξιοθέατα του Παρνασσού, η Αράχωβα έχει εξελιχθεί σε τουριστικό θέρετρο, που προσφέρει όλες τις σύγχρονες ανέσεις. Στο χωριό θα βρείτε πολλά παραδοσιακά ταβερνάκια και εστιατόρια, που σερβίρουν παραδοσιακές γεύσεις και καλό φαγητό, καθώς επίσης και πολλά μπαράκια με ωραία ατμόσφαιρα.
Με αφετηρία την Αράχωβα, ο σύγχρονος επισκέπτης έχει την δυνατότητα να γευτεί όλο το χρόνο τις χαρές του εναλλακτικού τουρισμού, με ορειβασία, πεζοπορίες σε φυσικά μονοπάτια, πτήσεις με ανεμόπτερα, πτώσεις πλαγιάς κ.α.
Επίσης ανθεί και ο θρησκευτικός τουρισμός, καθώς υπάρχουν αρκετά μοναστήρια στην γύρω κοντινή περιοχή, όπως αυτό του Οσίου Λουκά, το μοναστήρι της Κοίμησης της Θεοτόκου Ιερουσαλήμ κ.α. Στο χωριό αξίζει να επισκεφθείτε την Βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη.
Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το Κωρύκιο Άντρο ή Σαρανταύλι, ένα σπήλαιο με σταλακτίτες και σταλαγμίτες σε απόσταση 10 χμ. από την Αράχωβα. Σύμφωνα με τη μυθολογία το Σπήλαιο ήταν δώρο του Απόλλωνα προς τη Νύμφη Κωρύκεια και ήταν αφιερωμένο στις Νύμφες και τον Πάνα.
Ονομάστηκε επίσης Σαρανταύλι γιατί σύμφωνα με την παράδοση, είχε σαράντα αυλές στις οποίες εύρισκαν καταφύγιο στην αρχαιότητα οι κάτοικοι της περιοχής , για να σωθούν από τις επιδρομές των Περσών του Ξέρξη.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα τοπικά έθιμα της Αράχωβας, που ακολουθούν τις παραδόσεις. Την ημέρα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου πραγματοποιείται μεγάλο πανηγύρι, όπου οι εκδηλώσεις διαρκούν τρεις μέρες.
Σε αυτές περιλαμβάνεται και η γιορτή της Μαγκούρας, όπου οι ηλικιωμένοι του χωριού, ντυμένοι με τις παραδοσιακές φουστανέλες παίρνουν μέρος σε αγώνα δρόμου, ανεβαίνοντας την ανηφόρα του Αγίου Γεωργίου, με τρόπαιο για τον νικητή, ένα αρνί.
Τη δεύτερη μέρα γίνονται αθλητικοί αγώνες και την τρίτη και τελευταία μέρα πραγματοποιείται μεγάλο γλέντι με ψητά αρνιά και γιορτάζεται η νίκη του Καραϊσκάκη ενάντια στο στρατό του Μουσταφά μπέη, ελευθερώνοντας τη Ρούμελη.
Η Αράχωβα διαθέτει μεγάλη επιλογή σε ξενοδοχεία, όλων των κατηγοριών, πανσιόν, παραδοσιακούς ξενώνες, ταβέρνες (και στο Λιβάδι), cafe bars και πλούσια νυχτερινή ζωή.
Οι φυσικές ομορφιές της, το τοπικό της χρώμα, η ταπητουργία της, η ιστορία και οι θρύλοι της, σε συνδυασμό με την πρόθυμη φιλοξενία των κατοίκων της, είναι αυτά που προσελκύουν και κερδίζουν τους επισκέπτες της, που φεύγοντας δεν βρίσκουν λόγια να την περιγράψουν και να την παινέψουν.
ΠΗΓΗ: http://www.aroundparnassos.com/
Τα Χριστούγεννα ένα ταξιδάκι στην Τσεχία ήταν πραγματικό όνειρο. Προτιμήσαμε Οργανωμένη Εκδρομή, αν και η υπόλοιπη παρέα δεν έμεινε ευχαριστημένη από το πρακτορείο (Odyssia Travel - όνομα και πράγμα!!). Το πρόγραμμα είχε ως εξής:
